Frydman

Frydman jest miejscowością, która leży na brzegu sztucznie utworzonego zbiornika wodnego, tzw. Jeziora Czorsztyńskiego, dzięki atrakcjom wodnym i malowniczej przyrodzie pienińskiej oraz interesującej historii przyciąga coraz liczniejsze rzesze turystów.

Wieś została założona w zamagórskich majątkach panów z Łomnicy, zaś pierwsza pisemna wzmianka pochodzi z dokumentu z 1320 r., gdzie wspominana jest jako rąbanisko. Od założenia należała do bardziej znaczących wsi tzw. klucza dunajeckiego, co potwierdza również fakt, iż pod koniec XVI w. szlachcic Jerzy Horváth wybudował tutaj kasztel renesansowy z masywnymi murami obronnymi i wieżami.

Przez wieś prowadziła droga handlowa, którą przewożono do sąsiedniej Polski różne towary, między innymi również wino. W XIX w. ówczesny właściciel kasztelu wybudował rozległe dwupiętrowe piwnice do przechowywanie wina, każda kondygnacja składała się z trzech równoległych korytarzy o długości po sto metrów i szerokości siedem metrów. Wejść do nich można przez jeden z dwóch ośmiobocznych pawilonów nakrytych gontowymi kopułami, tzw. burghauzami. Kasztel i piwnice są obecnie własnością prywatną i można je zobaczyć wyłącznie za zgodą właściciela.

Dominującym obiektem w centralnej części Frydmana jest kościół św. Stanisława, który należy do najstarszych sakralnych obiektów na Zamagurzu. Łączy w sobie elementy kilku stylów artystycznych. Można tutaj podziwiać gotyckie okna, filary i portal, renesansową wieżę, barokową dzwonnicę oraz unikalną rokokową ośmioboczną kapliczkę boczną p. w. Matki Boskiej Karmelitańskiej. Wnętrze kapliczki posiada bogate, przeważnie barokowe i rokokowe wyposażenie. Oprócz wspomnianej kapliczki, we Frydmanie istnieje jeszcze pięć kolejnych, lecz mniejszych obiektów sakralnych. Najpokaźniejsze rozmiary ma kapliczka w Kamiennym Polu p. w. Nawiedzenia św. Elżbiety przez Najświętszą Marię Pannę, wybudowana przez ówczesnych właścicieli kasztelu i dóbr niedzickich Joanellich w 1708 r., po pożarze kościoła, jako miejsce zastępcze do odprawiania mszy świętych. Z XVIII w. pochodzą również kapliczki p. w. św. Jana i św. Floriana. Na cmentarzu znajduje się kapliczka p. w. Matki Bożej Siedmiu Boleści, którą zrekonstruowano w XIX w. Z tego okresu pochodzi również kapliczka pw. św. Trójcy.

Od założenia do 1918 r. Frydman był częścią regionu spiskiego w ramach wielonarodowego państwa węgierskiego (Uhorska). Po zakończeniu I wojny światowej w 1918 r. został objęty granicami słowackiej części nowopowstałej Republiki Czechosłowackiej, a w 1919 r. włączony został do tzw. obszaru plebiscytowego, o losie którego miała zadecydować miejscowa ludność. Ostatecznie plebiscyt nie odbył się i w 1920 r. wieś została na podstawie decyzji Rady Ambasadorów Konferencji Pokojowej w Spa przyłączona do Polski, przeciwko czemu obywatele  protestowali. Po wybuchu II wojny światowej w 1939 r. została inkorporowana do Słowacji, a w 1945 r. ponownie została włączona do Polski, gdzie leży obecnie.

Na dzisiejszy wygląd Frydmana w dużym stopniu wpłynęła budowa zapory na rzece Dunajec, w wyniku czego pod koniec XX w. powstało tzw. Jezioro Czorsztyńskie, nad brzegami którego wieś leży obecnie. W malowniczym miejscu, gdzie rzeka Białka ma ujście do jeziora, został utworzony przestronny kemping z polem namiotowym i możliwością zakwaterowania oraz wyżywienia w przyległych ośrodkach. Posiadając zezwolenie można w jeziorze łowić ryby. Obok kempingu znajduje się parking i plaża z przystanią, w której znajduje się wypożyczalnia rowerów wodnych, łodzi i innych sprzętów wodnych. Okolice można zwiedzać również pieszo oraz na rowerze górskim, który można wypożyczyć w miejscowej wypożyczalni rowerów. Po okolicy jeziora i przez Frydman przebiega kilka oznakowanych szlaków turystycznych.

Wieś oferuje szerokie możliwości zakwaterowania w kwaterach prywatnych i w pensjonatach, a do dyspozycji jest również kilka sklepów spożywczych i wielobranżowych.  Rozwiniętą infrastrukturę wsi uzupełnia ośrodek zdrowia, apteka, punkt weterynaryjny, miejscowa świetlica, biblioteka i boisko sportowe. Miejscowe zwyczaje i tradycje kultywuje dziecięcy zespół folklorystyczny Frydmanianie, orkiestra dęta działająca przy miejscowym OSP oraz koło Towarzystwa Słowaków w Polsce, które organizuje we wsi co kilka lat Przegląd Krajańskich Orkiestr Dętych.  

Koło TSP Frydman

Przegląd Orkiestr Dętych